Netcongestie, oftewel de overbelasting van het elektriciteitsnet, is een urgente uitdaging voor de energietransitie en de groei van je bedrijf. De oplossing komt van de netbeheerders en de overheid in de vorm van het concept 'Gebruik Op Tijd Of Raak Het Kwijt' (GOTORK). Dit is de Nederlandse invulling van het internationale "Use It or Lose It" (UIOLI). De ACM heeft op 18 april 2024 namelijk een deze maatregel aangekondigd
Dit blog legt uit wat GOTORK voor je bedrijf kan betekenen in relatie tot het gecontracteerd transportvermogen bij je netbeheerder en hoe je als grootzakelijke afnemer, in samenwerking met Joulz je energiezekerheid kunt waarborgen.
GOTORK is een maatregel die netbeheerders de bevoegdheid geeft om het gecontracteerd transportvermogen (de maximale hoeveelheid stroom die je mag afnemen en/of terugleveren op jaarbasis) van de netwerkaansluiting te verlagen. Dit gebeurt wanneer de gereserveerde capaciteit gedurende een langere periode niet volledig wordt benut.
Waarom deze maatregel?
Veel grootverbruikers reserveren meer netcapaciteit via hun gecontracteerd transportvermogen dan ze daadwerkelijk nodig hebben of gebruiken. Deze onnodig gereserveerde capaciteit ligt daarmee 'vast' en is niet beschikbaar voor andere partijen die de energie wél hard nodig hebben voor bijvoorbeeld verduurzaming of uitbreiding.
Het doel van GOTORK/UIOLI is tweeledig:
Vrijspelen van ongebruikte capaciteit op het overvolle net door het verlagen van het gecontracteerd transportvermogen.
Verminderen van congestieproblemen, waardoor er meer ruimte ontstaat voor de energietransitie en nieuwe economische activiteiten.
De komst van GOTORK maakt nauwkeurig energiemanagement en datagedreven inzicht cruciaal. Je moet kunnen aantonen dat je gereserveerde capaciteit binnen afzienbare tijd nodig is, of je moet je huidige capaciteit efficiënter benutten om verlaging van je gecontracteerd transportvermogen te voorkomen.
Dit is waar de expertise van een partner als Joulz essentieel is:
Nauwkeurig Inzicht via meetdiensten zoals van Joulz: Met de slimme meetdiensten en datadiensten van Joulz krijg je 24/7 realtime inzicht in je actuele verbruikspatronen en piekmomenten. Dit inzicht is de basis om te beoordelen of je huidige gecontracteerd transportvermogen (te) ruim is en of je risico loopt op capaciteitsverlaging.
Optimalisatie en Sturing: Op basis van de data kunnen slimme oplossingen, zoals een Energie Management Systeem (EMS) en inzet van lokale energieopslag, helpen om je pieken te verlagen en de benutting van je aansluiting te optimaliseren. Door het slim aansturen van je verbruik en opwek, verminder je de kans op ongebruikte capaciteit en verdedig je je huidige gecontracteerd transportvermogen.
Proactief Advies: Joulz kan je helpen bij het opstellen van een realistische planning en onderbouwing voor je toekomstige capaciteitsbehoefte (bijvoorbeeld voor het elektrificeren van je wagenpark of processen). Dit helpt bij de communicatie met de netbeheerder, mocht je gecontracteerd transportvermogen ter discussie staan.
Wacht niet op het definitieve besluit van de ACM. Begin nu met het optimaliseren van je energiehuishouding om de controle over je netcapaciteit en daarmee je gecontracteerd transportvermogen te behouden.
GOTORK wordt uitsluitend toegepast in netcongestiegebieden. Netbeheerders wijzen deze gebieden zelf aan en communiceren dit van tevoren via officiële kanalen, zoals hun website. De informatie of je regio netcongestie heeft is ook te vinden op de capaciteitskaart.
Netbeheerders mógen GOTORK toepassen, maar zijn hier niet toe verplicht. Voor toepassing van de regeling gelden drie cumulatieve voorwaarden:
1. Aangewezen Congestiegebied
GOTORK is uitsluitend toegestaan in officieel aangewezen congestieregio's die vooraf door de netbeheerder zijn gecommuniceerd.
2. Aantoonbaar Onbenut Gecontracteerd Vermogen
Er moet sprake zijn van substantieel ongebruikt transportvermogen. Dit is het geval wanneer:
3. Wachttermijn van Minimaal 1 Jaar
Verlaging is pas mogelijk als je vermogen langer dan één jaar structureel onbenut blijft. Je kunt uitstel aanvragen door aan te tonen dat je meer tijd nodig hebt, bijvoorbeeld bij vertraging in je uitbreidings- of investeringsplannen.
Energie en vermogensvraagstukken zijn de core business van Joulz.
